Patron od radiowywiadu

Społeczność podstawówki w Bikówku podjęła decyzję w sprawie patrona placówki. Po pozytywnej akceptacji rady miejskiej w Grójcu uroczystość nadania imienia szkole planowana jest na drugą połowę przyszłego roku.
– Najpierw chcemy zapoznać dzieci z tą postacią – mówi Agnieszka Ryjak, dyrektor – Wdrożymy plan pracy, który pozwoli naszym uczniom utożsamić się z ppłk. Janem Kowalewskim. Dopiero później zorganizujemy uroczystość nadania imienia szkole.

Wybrali podpułkownika
Starania o nadanie imienia Publicznej Szkole Podstawowej w Bikówku społeczność szkolna rozpoczęła dwa miesiące temu. W połowie lutego odbyło się zebranie rady rodziców z dyrekcją szkoły, przedstawicielami rady pedagogicznej, radnymi oraz sołtysami okolicznych wsi w celu wyłonienia kandydatów na patrona placówki. Finalnie wybrano trzy postacie: Jana Pawła II, ppłk Jana Kowalewskiego oraz Irenę Szewińską.
– Przygotowaliśmy prezentacje poświęcone każdej z postaci – dodaje Agnieszka Ryjak. – Zapoznali się z nimi uczniowie, rada pedagogiczna oraz rodzice. Na tej podstawie w tajnym głosowaniu wybrali na patrona placówki ppłk Jana Kowalewskiego.
Społeczność szkolna zawiązała zespół składający się z trzech przedstawicieli rodziców oraz nauczycieli. Ósmego kwietnia odbyły się tajne głosowania. W pierwszej kolejności wśród uczniów i nauczycieli, nieco później podczas zebrań z rodzicami. Największe poparcie wśród głosujących zyskał ppłk Jan Kowalewski (97 głosów), kolejno Jan Paweł II (45) oraz Irena Szewińska (37 głosów).

Najpierw wiedza
Propozycja szkoły zostanie przedstawiona radzie miejskiej w Grójcu, która uchwałą wyraża zgodę lub nie na nadanie imienia placówce.
– Wydaje mi się, że rada podejmie decyzję w tej sprawie w ciągu najbliższych miesięcy – mówi Agnieszka Ryjak.
Dyrekcja placówki nie spieszy się jednak z organizacją uroczystości nadania imienia podstawówce. W pierwszej kolejności chce zapoznać z patronem społeczność szkolną, aby każdy z uczniów mógł utożsamiać się z ppłk. Janem Kowalewskim.
– Nadanie imienia wymaga od nas dokładnego przygotowania – tłumaczy dyrektor placówki.
Szkoła planuje współpracować z 1. Grójeckim Ośrodkiem Radioelektronicznym w Grójcu, którego patronem jest również ppłk Jan Kowalewski. Jednostka wojskowa zapewniałaby placówce asystę podczas szkolnych uroczystości oraz festynów, a uczniowie byliby częstymi gośćmi w jednostce.

Prekursor polskiej kryptoanalizy
Podstawówka z Bikówka, byłaby pierwszą placówką w powiecie grójeckim, której patronem byłby podpułkownik Wojska Polskiego, który złamał sowieckie szyfry w czasie wojny z Armią Czerwoną. Dzięki pracy ppłk. Jana Kowalewskiego od sierpnia 1919 do końca 1920 r. polski wywiad radiowy przejął kilka tysięcy szyfrogramów (głównie Armii Czerwonej) z czego latem w 1920 r. ich liczba kształtowała się na poziomie 400–500 miesięcznie. Odczytywał on sowieckie depesze szybciej niżeli ich adresaci.
Jan Kowalewski był twórcą polskiego radiowywiadu, który realnie przyczynił się do zwycięstwa nad bolszewikami w 1920 roku. Urodził się w 1892 roku w Łodzi, a zmarł w roku 1965 w Londynie. Był podpułkownikiem dyplomowanym piechoty Wojska Polskiego, matematykiem, lingwistą i kryptologiem oraz długoletnim oficerem Oddziału II Sztabu Głównego. Po wojnie polsko-bolszewickiej Jan Kowalewski został skierowany do walki w III powstaniu śląskim. Józef Piłsudski odznaczył go Krzyżem Virtuti Militari, a w 1922 roku otrzymał awans na kapitana.
W 1923 wysłano go do Tokio, gdzie poprowadził trzymiesięczne szkolenie z zakresu kryptografii dla oficerów japońskiego wywiadu. Został za to uhonorowany najwyższym wojskowym odznaczeniem Japonii, Orderem Wschodzącego Słońca.